مقدمه
با گسترش زیرساخت‌های دیجیتال سازمان‌ها، ردگیری تمام دارایی‌های سایبری به چالشی فزاینده تبدیل شده است. تیم‌های امنیتی در حفظ دید کامل نسبت به دارایی‌ها در محیط‌های درون‌سازمانی (on-premises)، ابری و ترکیبی (hybrid) دچار مشکل می‌شوند که این امر منجر به ایجاد شکاف‌های امنیتی و افزایش ریسک‌های سایبری می‌گردد. اینجاست که مفهوم مدیریت سطح حمله دارایی‌های سایبری (CAASM) مطرح می‌شود.
CAASM به سازمان‌ها کمک می‌کند تا دیدی جامع نسبت به تمامی دارایی‌های سایبری خود داشته باشند، آسیب‌پذیری‌ها را شناسایی کنند و وضعیت امنیتی خود را تقویت نمایند. در ادامه این مقاله توضیح داده می‌شود که CAASM چیست، چگونه کار می‌کند، چرا مهم است و چه تفاوتی با دیگر راهکارهای امنیتی دارد.
CAASM چیست؟
مدیریت سطح حمله دارایی‌های سایبری یا Cyber Asset Attack Surface Management (CAASM) یک رویکرد در امنیت سایبری است که دید کامل و کنترل همه‌جانبه بر دارایی‌های سایبری را برای سازمان‌ها فراهم می‌سازد. این رویکرد به تیم‌های امنیت و فناوری اطلاعات کمک می‌کند تا دارایی‌ها را در تمامی محیط‌ها – اعم از درون‌سازمانی، ابری و ترکیبی – شناسایی، ارزیابی و مدیریت کنند.
برخلاف ابزارهای سنتی مدیریت دارایی که معمولاً تنها فهرستی ایستا از دارایی‌ها ارائه می‌دهند، CAASM امکان پایش بلادرنگ، تحلیل ریسک و خودکارسازی فرآیندها را فراهم می‌کند تا خلأهای امنیتی کاهش یافته و تاب‌آوری امنیتی کلی سازمان بهبود یابد.
عملکردهای کلیدی CAASM
- کشف و فهرست‌برداری دارایی‌ها: شناسایی تمامی دارایی‌های سایبری داخلی و خارجی.
- ارزیابی ریسک و آسیب‌پذیری: اولویت‌بندی شکاف‌های امنیتی بر اساس شدت آن‌ها.
- خودکارسازی و اعمال سیاست‌ها: تسهیل فرآیندهای رفع آسیب‌پذیری‌ها و نقایص امنیتی.
- پایش مستمر و هوش تهدید: تضمین دریافت بینش‌های به‌روز درباره‌ی ریسک‌ها.
CAASM چگونه کار می‌کند؟
پلتفرم‌های CAASM با ابزارهای امنیتی موجود یکپارچه می‌شوند تا داده‌های مرتبط با دارایی‌های سایبری را گردآوری، تحلیل و مدیریت کنند. عملکرد CAASM را می‌توان در چهار بخش زیر خلاصه کرد:
۱. کشف جامع دارایی‌ها
ابزارهای CAASM به‌طور خودکار تمامی دارایی‌های سایبری – از جمله نقاط پایانی (Endpoints)، سرورها، دستگاه‌های همراه، منابع ابری، دستگاه‌های اینترنت اشیا (IoT) و برنامه‌های کاربردی – را شناسایی می‌کنند و پس از حذف موارد تکراری، فهرستی یکپارچه از آن‌ها تهیه می‌کنند. برخلاف ابزارهای سنتی مدیریت دارایی که متکی بر ورود دستی اطلاعات هستند، CAASM فهرست دارایی‌ها را به‌صورت مستمر و بلادرنگ به‌روز نگه می‌دارد. به این ترتیب، افزوده شدن یا خارج شدن هر دارایی به‌درستی در موجودی منعکس می‌شود و خطر ناشی از فناوری اطلاعات سایه (Shadow IT) و پراکندگی بی‌رویه‌ی دارایی‌ها کاهش می‌یابد.
۲. اولویت‌بندی ریسک‌ها و آسیب‌پذیری‌ها
پس از شناسایی دارایی‌ها، CAASM آن‌ها را از نظر وجود شکاف‌های امنیتی – مانند نرم‌افزارهای قدیمی، پیکربندی‌های نادرست یا نقاط دسترسی غیرمجاز – ارزیابی می‌کند. هر آسیب‌پذیری بر اساس میزان تأثیر بالقوه، احتمال سوءاستفاده از آن و ارتباطش با وضعیت امنیتی سازمان سنجیده می‌شود.
CAASM با یکپارچه‌سازی با ابزارهای مدیریت آسیب‌پذیری، به اولویت‌بندی ریسک‌ها بر اساس شدت‌شان کمک می‌کند و به این ترتیب تیم‌های امنیتی می‌توانند ابتدا بر تهدیداتی با تأثیر بالا تمرکز کنند. علاوه بر این، CAASM داده‌های ریسک دارایی‌ها را با منابع خارجی هوش تهدید تطبیق می‌دهد تا بردارهای حمله‌ی نوظهور را پیش از آن‌که مورد سوءاستفاده قرار گیرند شناسایی نماید.
۳. خودکارسازی و اقدامات اصلاحی
CAASM از طریق جریان‌های کاری خودکار، به تیم‌های امنیتی کمک می‌کند تا آسیب‌پذیری‌ها را سریع‌تر وصله کنند، سیاست‌های امنیتی را اعمال نمایند و از انطباق با مقررات اطمینان حاصل کنند. این پلتفرم با یکپارچه‌سازی ابزارهای ارکستراسیون و اتوماسیون امنیت (SOAR) سیستم‌های تیکتینگ و پلتفرم‌های حفاظت از نقاط پایانی، فرآیند واکنش به تهدیدات را ساده‌سازی می‌کند.
بدین ترتیب، گام‌های اصلاحی – نظیر نصب وصله‌های نرم‌افزاری یا لغو دسترسی‌های غیرمجاز – با کم‌ترین مداخله‌ی دستی به شکل کارآمد اجرا می‌شوند. با کوتاه کردن زمان لازم برای رفع مشکلات امنیتی، CAASM به سازمان‌ها کمک می‌کند قبل از آن‌که ریسک‌ها به حوادث تمام‌عیار امنیتی تبدیل شوند آن‌ها را مهار کنند.
۴. پایش مداوم و هوش تهدید
تهدیدات سایبری، پایش مداوم را به یکی از جنبه‌های حیاتی امنیت تبدیل کرده‌اند. CAASM به‌طور پیوسته دارایی‌های جدید، تغییرات و تهدیدات احتمالی را رصد می‌کند تا بینش‌های بلادرنگ نسبت به ریسک‌ها ارائه دهد. این راهکار با یکپارچه‌سازی موجودی دارایی‌ها، سامانه‌ی مدیریت وصله‌ها، سیستم‌های مدیریت رخداد و اطلاعات امنیتی (SIEM) و فیدهای خارجی هوش تهدید، به حفظ دقت موجودی دارایی‌ها کمک کرده و رفتار دارایی‌ها را با تهدیدات امنیتی بالقوه مرتبط می‌سازد.
از این طریق، تیم‌های امنیتی می‌توانند ناهنجاری‌ها، تغییرات غیرمجاز و فعالیت‌های مشکوک را در سراسر زیرساخت خود شناسایی کنند. علاوه بر این، CAASM با اطمینان از این‌که پیکربندی‌های امنیتی همواره همسو با چارچوب‌ها و بهترین رویه‌های صنعت باقی می‌مانند، به سازمان‌ها در حفظ انطباق با مقررات کمک می‌کند.
چرا CAASM مهم است؟
با پیچیده‌تر شدن محیط‌های فناوری اطلاعات، خطرات ناشی از فناوری اطلاعات سایه (Shadow IT) پیکربندی‌های نادرست و نقاط کور امنیتی به تهدیداتی جدی برای سازمان‌ها تبدیل شده‌اند. CAASM این چالش‌ها را از طریق ارائه‌ی قابلیت‌های زیر برطرف می‌کند:
- دید جامع نسبت به دارایی‌های سایبری:کاهش شکاف‌های پنهان امنیتی از طریق پایش مستمر تمامی دارایی‌های داخلی و خارجی.
- بهبود مدیریت ریسک: شناسایی، اولویت‌بندی و رسیدگی به آسیب‌پذیری‌ها بر اساس سطح تهدید و تأثیر آن‌ها بر کسب‌وکار.
- تقویت انطباق و حاکمیت: همسوسازی با چارچوب‌های مقرراتی مانند CIS، SOC2، NIST و GDPR از طریق پایش خودکار انطباق و گزارش‌دهی.
- واکنش سریع‌تر به حوادث: ارتقای توان تیم امنیت در تشخیص و واکنش به رخدادها با بهره‌گیری از بینش‌های بلادرنگ و قابلیت‌های خودکار برای پاسخ‌گویی.
مقایسه CAASM با سایر راهکارهای امنیتی
| Feature | CAASM | ASM | EASM | DRP |
| Scope | Internal & External | Mostly Internal (some External) | External | External |
| Asset Coverage | Full IT stack | Enterprise assets (servers, endpoints, devices, software) | Publicly accessible assets | Digital risks (brand, leaks, fraud) |
| Risk Prioritization | Business impact-based | Vulnerability severity-based | Exposed asset tracking | External brand protection |
| Automation & Response | Integrates with SOAR, ITSM | Limited automation (patching, config mgmt.) | Limited automation | Alerts, no direct remediation |
| Compliance Support | Aligns with NIST, SOC2, CIS, GDPR | Indirect support via asset/vulnerability tracking | No direct compliance focus | Regulatory risk monitoring |
CAASM در مقابل مدیریت سطح حمله (ASM)
- ASM : بر تهدیدات بیرونی و دارایی‌های در معرض اینترنت تمرکز دارد.
- CAASM : امکان مشاهده‌ی دارایی‌های سایبری داخلی و خارجی را فراهم می‌کند و در نتیجه رویکرد امنیتی جامع‌تری را میسر می‌سازد.
CAASM در مقابل مدیریت سطح حمله‌ی خارجی (EASM)
- EASM : دارایی‌هایی را که به صورت عمومی در دسترس هستند (مانند دامنه‌ها، آدرس‌های IP و سرویس‌های ابری در معرض اینترنت) پایش می‌کند.
- CAASM : کل زیرساخت فناوری اطلاعات را پوشش می‌دهد – از دارایی‌های داخلی و دستگاه‌ها گرفته تا برنامه‌ها و منابع ابری – و بدین‌ترتیب یک استراتژی امنیتی فراگیرتر ارائه می‌دهد.
CAASM در مقابل حفاظت از ریسک دیجیتال (DRP)
- DRP : بر تهدیدات بیرونی مانند نشت داده‌ها، جعل برند و افشای اطلاعات کاربری تمرکز دارد.
- CAASM : با حفظ دید نسبت به همه‌ی محیط‌ها، نظارت امنیتی همه‌جانبه‌ای را تضمین کرده و به کاهش ریسک‌های داخلی و خارجی کمک می‌کند.
موارد کلیدی استفاده از CAASM
۱. موجودی و دیدپذیری دارایی‌های سایبری
سازمان‌ها در حفظ یک فهرست دقیق و به‌روز از دارایی‌های سایبری خود دچار مشکل می‌شوند و این موضوع می‌تواند منجر به ایجاد نقاط کور امنیتی گردد؛ نقاط کوری که مهاجمان قادر به بهره‌برداری از آن‌ها هستند. CAASM یک دید متمرکز و بلادرنگ از تمامی دارایی‌ها در محیط‌های درون‌سازمانی، ابری و ترکیبی ارائه می‌دهد. با کشف و دسته‌بندی مداوم دارایی‌ها، تیم‌های امنیتی می‌توانند اطمینان یابند که هر دستگاه، برنامه و سرویس شناسایی شده و در موجودی دارایی‌ها ثبت شده است. بدین ترتیب، خطر وجود سامانه‌های سایه خارج از نظارت تیم IT و دسترسی‌های غیرمجاز کاهش می‌یابد.
۲. اولویت‌بندی آسیب‌پذیری‌ها و ریسک‌ها
همه‌ی آسیب‌پذیری‌ها از نظر سطح ریسک یکسان نیستند. پلتفرم‌های CAASM به تیم‌های امنیتی کمک می‌کنند تا آسیب‌پذیری‌ها را بر اساس شدت، احتمال بهره‌جویی مهاجم و تأثیر کسب‌وکاری‌شان شناسایی، ارزیابی و اولویت‌بندی کنند. بدین ترتیب، شکاف‌های امنیتی پرخطر – مانند اعتبارنامه‌های افشاشده، نرم‌افزارهای وصله‌نشده یا دارایی‌های با پیکربندی نادرست – پیش از آن‌که مهاجمان بتوانند از آن‌ها سوءاستفاده کنند برطرف می‌شوند. با بهره‌گیری از امتیازدهی خودکار ریسک و تحلیل‌های مبتنی بر زمینه، CAASM به سازمان‌ها امکان می‌دهد ابتدا بر بحرانی‌ترین تهدیدات تمرکز کنند.
۳. انطباق با استانداردها و مقررات
پایبندی به استانداردها و الزامات مقرراتی برای بسیاری از سازمان‌ها یک چالش محسوب می‌شود. CAASM این روند را با پایش پیوسته‌ی انطباق و گزارش‌دهی خودکار ساده می‌کند.
چه سازمان نیاز به تبعیت از چارچوب‌هایی مانند مانند CIS، SOC2، NIST یا GDPR داشته باشد یا الزامات داخلی، CAASM تضمین می‌کند که سیاست‌های امنیتی به‌طور یکنواخت در سراسر سازمان اعمال شوند. تیم‌های امنیتی می‌توانند گزارش‌های آماده‌ی حسابرسی تهیه کرده و با حداقل تلاش دستی، انطباق سازمان با الزامات را نشان دهند. این امر خطر جریمه‌ها یا لطمه به اعتبار سازمان را کاهش می‌دهد.
۴. واکنش به حوادث و هوش تهدید
اجرای مؤثر یک راهبرد واکنش سریع به حوادث امنیتی نیازمند دید کامل نسبت به دارایی‌های سایبری سازمان است. CAASM با مرتبط‌سازی داده‌های دارایی‌ها با فیدهای هوش تهدید، قابلیت‌های تشخیص، تحلیل و واکنش به حوادث را تقویت می‌کند.
وقتی یک حادثه‌ی امنیتی رخ می‌دهد، تیم‌ها می‌توانند به سرعت دامنه‌ی حمله را مشخص کرده، دارایی‌های متأثر را شناسایی کنند و اقدامات اصلاحی را به اجرا بگذارند. با یکپارچه‌سازی CAASM با راهکارهای SIEM و SOAR، واکنش به تهدیدات سایبری سریع‌تر و هماهنگ‌تر انجام می‌گیرد.
۵. مدیریت ریسک طرف‌های ثالث و زنجیره‌ی تأمین
سازمان‌ها بیش از پیش به تأمین‌کنندگان و ارائه‌دهندگان بیرونی – از فروشندگان نرم‌افزارهای SaaS (نرم‌افزار به‌عنوان سرویس) گرفته تا ارائه‌دهندگان خدمات ابری – برای اجرای عملیات خود متکی هستند. اما این طرف‌های ثالث ریسک‌های امنیتی جدیدی به همراه می‌آورند که باید به صورت پیشگیرانه مدیریت شوند.
CAASM به ارزیابی وضعیت امنیتی فروشندگان، پیگیری یکپارچه‌سازی‌ها و شناسایی ریسک‌های بالقوه در زنجیره‌ی تأمین کمک می‌کند. با داشتن دید نسبت به دارایی‌های طرف‌های ثالث و نحوه‌ی پیکربندی امنیتی آن‌ها، سازمان می‌تواند سیاست‌های امنیتی را در تعاملات با این وابستگان اعمال کرده و ریسک‌های مرتبط با آن‌ها را کاهش دهد.
مزایای CAASM
۱. رویت‌پذیری کامل دارایی‌ها
CAASM یک منبع واحد و قابل‌اتکا برای تمامی دارایی‌های سایبری فراهم می‌آورد و تضمین می‌کند که تیم‌های امنیتی دید جامع بر کل محیط فناوری اطلاعات خود داشته باشند. با یکپارچه‌سازی داده‌های حاصل از ابزارهای متعدد امنیتی، CAASM به حذف نقاط کور و آشکارسازی موارد پنهان فناوری اطلاعات سایه کمک کرده و ریسک‌های امنیتی ناشی از دارایی‌های ناشناخته یا مدیریت‌نشده را کاهش می‌دهد.
۲. شناسایی و رفع سریع‌تر ریسک‌ها
رویکردهای سنتی مدیریت دارایی اغلب تیم‌های امنیتی را ناچار می‌سازد به صورت دستی و شتاب‌زده آسیب‌پذیری‌ها را ارزیابی و رفع کنند. CAASM با خودکارسازی فرآیند شناسایی و اولویت‌بندی ریسک‌ها، این روند را تسهیل می‌کند. به لطف CAASM، تیم‌های امنیتی می‌توانند نرم‌افزارهای قدیمی، پیکربندی‌های اشتباه و سایر شکاف‌های امنیتی را به سرعت کشف کنند که این امر امکان اصلاح سریع‌تر مشکلات را فراهم کرده و میزان مواجهه‌ی سازمان با تهدیدات سایبری را کاهش می‌دهد.
۳. جریان‌های کاری امنیتی خودکار
بسیاری از رخدادهای امنیتی به دلیل واکنش کند و دستی روی می‌دهند. CAASM با فراهم کردن جریان‌های کاری خودکار برای انجام وظایف روزمره‌ای همچون وصله کردن آسیب‌پذیری‌ها، اعمال سیاست‌های انطباق و به‌روزرسانی موجودی دارایی‌ها، این مشکل را برطرف می‌کند. این رویکرد بهره‌وری را افزایش داده و تضمین می‌کند که پروتکل‌های امنیتی به شکل یکنواخت در سراسر سازمان اجرا شوند.
۴. تاب‌آوری سایبری بالاتر
مدیریت مناسب سطح حمله می‌تواند ریسک سایبری کلی یک سازمان را به طور چشمگیری کاهش دهد. CAASM با پایش مداوم دارایی‌ها، شناسایی تهدیدات نوظهور و یکپارچه‌سازی با پلتفرم‌های هوش تهدید، به سازمان‌ها در تقویت تاب‌آوری سایبری کمک می‌کند. با مدیریت پیشگیرانه‌ی ریسک‌های امنیتی، سازمان قادر خواهد بود حملات سایبری بالقوه را قبل از آن‌که خسارت جدی به بار آورند مهار نماید.
۵. انطباق بهتر و آمادگی برای ممیزی
انطباق با مقررات برای بسیاری از سازمان‌ها یک دغدغه‌ی اساسی است. CAASM با حفظ یک موجودی جامع و بلادرنگ از دارایی‌های سایبری و وضعیت امنیتی آن‌ها، تلاش‌های مربوط به انطباق را تسهیل می‌کند. با خودکارسازی پایش انطباق و گزارش‌دهی، سازمان‌ها می‌توانند اطمینان پیدا کنند که مطابق استانداردهای صنعتی (مانندNIST،SOC2 و CIS) باقی می‌مانند و در هر زمان آماده‌ی ممیزی هستند.
نتیجه‌گیری
با تکامل روزافزون تهدیدات سایبری، دستیابی به دید کامل نسبت به سطح حمله‌ی سازمان اهمیتی حیاتی پیدا کرده است. CAASM به تیم‌های امنیتی کمک می‌کند تا به‌سرعت ریسک‌ها را شناسایی، اولویت‌بندی و برطرف کنند و بدین ترتیب سطح درمعرض خطر بودن کاهش یافته و تاب‌آوری امنیتی سازمان تقویت می‌شود.
با به‌کارگیری یک راهکار CAASM مناسب، سازمان‌ها می‌توانند کنترل دارایی‌های سایبری خود را به دست گیرند، عملیات امنیتی را یکپارچه‌تر کنند، انطباق با مقررات را بهبود بخشند و ریسک‌ها را به شکل پیشگیرانه مدیریت نمایند. این امر به لطف دریافت بینش‌های بلادرنگی میسر می‌شود که تصمیم‌گیری‌های بهتر و واکنش‌های سریع‌تر را امکان‌پذیر می‌سازند.